woensdag 3 oktober 2012

Excursies komende week, wel aanmelden

Komende week is er nog ruimte voor deelname aan de edelhertenexursies. U dient zich aan te melden via: www.limburgs-landschap.nl/agenda. Bij de Daatjeshoeve kunt u voor de excursie een broodje of kop koffie nuttigen (www.daatjeshoeve.nl)

Woensdag 3 oktober | 17.30 uur
Donderdag 4 oktboer | 17.30 uur

Op donderdag 4 oktober vindt de laatste edelhertenexcursie van dit seizoen plaats.

Jan van der Heiden heeft een aantal filmopnames gemaakt in het Weerterbos
http://www.youtube.com/watch?v=spS9iJyUhRY&feature=plcp
http://www.youtube.com/watch?v=ob2qpcz8Kdo&feature=plcp

Dat de edelhertenbronst tot inspitatie leidt blijkt wel uit onderstaande:

Anti Burl

Een oude bok aan de bar van de Daatjeshoeve
stond onmatig van de jonge te proeven.
Hierbuiten, sprak hij, in het Weerterbos
daar burlt en vecht het er weer flink op los.
Geweien kletteren, moet je m'n oude makkers horen,
hun geloei doet pijn aan mijn gevoelige oren.
Wat een gedoe en dat alles om die hinden,
we zouden er toch vreedzaam een kunnen vinden!
Waarom leven wij herten niet in paren knus te saam?
Waarom schiep de schepper ons niet monogaam...

Ted Dekkers

dinsdag 2 oktober 2012

Dinsdag 2 oktober: futloos

Vanavond waren er 3 deelnemers. Wel enthousiaste mensen. Er is wel wat gebeurd vannacht of vanmorgen. Gisteravond had het gote manke hert 14 hindes, vanavond liep het grote hert niet mank en waren er 13 hindes. Mijn conclusie: ander hert en het manke hert heeft nog 1 of 2 hindes bij zich. Ze lagen half in het bosje. Er wer nog wel wat geburld, maar erg zwak. Ik denk dat de fut er letterlijk uit is.

Ellen Luijks

maandag 1 oktober 2012

Maandag 1 oktober: dreiging in de lucht

Fonteintjes water spatten op vanuit de nieuwe natuur bij het Weerterbos. Waar eens weilanden waren zijn nu natte laagtes ontstaan. Natuur. Het betere graafwerk waarbij het zand zich nuttig maakt bij de nieuwe natuurbrug.
Ik zal de door het water galopperende hoofdrolspelers even aan u voorstellen.Voorop loopt een hinde(vrouwelijk edelhert), erachteraan een jong hert (mannelijk dier). Die heeft een wig gedreven tussen de hinde en haar kalf. Daar weer achteraan rennen nog vier herten, allemaal in enige staat van opwinding. Seksuele opwinding. Een van deze herten heeft nog maar één geweistang. Waarschijnlijk is de andere afgebroken bij een gevecht. Ze blijven wel eens in elkaar haken die vertakte geweien.
Het imposante (plaats)hert dat het grootste deel van de hindes tot zijn harem heeft gevochten is bij een eerder gevecht gewond geraakt. Zere poot. Hij loopt ook mank en is gaan liggen. Misschien dat hij daarom zo laat reageert als twee hindes met een kalf van zijn kudde afdwalen. Steeds verder weg. Richting een imposant burlende uitdager. Die is aangenaam verrast, ziet zijn kans schoon en posteert zich na een korte galop tussen het plaatshert en de hindes. Intussen zwelt het geburl van wel 4 of 5 herten aan tot prehistorische proporties. Er gaat wat gebeuren, er hangt dreiging in de lucht.
De uitdager lijkt de confrontatie bij nader inzien te willen vermijden, wijkt, bedenkt zich, draait en gaat vol voor de aanval. Twee machtige koppen omlaag. Klabang! Geweien vervlochten. Duwen wat je kan. Wat nou, zere poot! Na enkele minuten kiest de uitdager onverwacht het hazenpad. Slappeling. Hij leek groter, sterker en fitter.
Als de uitgeputte triomfator het terrein overziet ziet hij tot zijn ontzetting (ik verplaats me even in het edelhert) dat een vijftal jonge viriele herten zich om zijn kudde heeft geposteerd. Eén van dappere nieuwkomer heeft zelfs al een hinde (met kalf) apart gejaagd en drijft haar steeds verder weg van de kudde. De overige heren besluiten de kuierlatten te nemen als het plaatshert weer mankend terugdraaft naar zijn resterende vrouwen. Dat leidt tot de ComedyCaper-achtige scène met de hinde voorop, de stouterik erachter, daarna het kalf en vervolgens de andere vrijgezelle herten. Grote bochten rennend verdwijnen ze in de verste bosrand.
U hebt nog een week om dit zelf live te aanschouwen. In de ochtend- en avondschemer. Indrukwekkend.

Mari de Bijl

zondag 30 september 2012

Zondag 30 september: sfeervol ochtendlicht

Edelherten zijn zo'n beetje de rode draad van vandaag. Aangemoedigd door de mooie berichten van gisteren, vanochtend in de vroegte naar het Weerterbos. Ineens een alarmsignaal in de auto... Temperatuur beneden de 4 graden. Eenmaal bij de Grashut, wit berijpte velden. Een beetje winter; de zomer is echt voorbij. Overal klonk geburl, prachtig. Toch lieten slechts twee hindes zich net voorbij de Grenskerk van dichtbij zien in het mooie ochtendlicht met wat mist om de sfeer compleet te maken (foto's Bob Luijks).


In het losse bosje achter de Grenskerk was met enige moeite een mannetje te ontwaren, een beetje hinkend. De twee vrouwtjes waren dus niet solitair. Helemaal in de verte nog een spitsertje, maar dat was het dan ook.
's Avonds weer terug naar het Weerterbos. Zou het nu beter zijn? Alles leek rustig, slechts één groepje in beeld, recht voor de toren, maar wel half achter de bomen. Toch werd al snel duidelijk dat dit de 'groep van 11' was.

Ook nu was met enige onregelmaat overal geburl te horen. De twee hindes uit de ochtend zaten nog altijd bij het bosje voorbij de Grenskerk, met het mannetje er nog altijd in. Pas net na zonsondergang werd het spannend. Een mannetje daagde het grote hert wat uit. De kudde kwam in beweging en liet zich vervolgens van heel erg dichtbij zien. Met een indrukwekkend geburl hield het mannetje zijn concurrenten op afstand. Wat zijn concurrenten niet weten, is dat het indrukwekkende hert gewond is. Wie durft, kaapt zomaar wat vrouwtjes weg. Daarmee wordt wel duidelijk dat de strijd dit jaar pittig is: twee manke mannetjes en twee spiters met maar één geweistang. Worden nog spannende dagen... Het schijnt dat de hindes nog niet gedekt zijn. Op dit moment zijn er drie mannetjes met een grote of een kleinere harem, en morgen?

Bob Luijks

zaterdag 29 september 2012

Zaterdag 29 september: opjutten

Vanavond was ronduit spectaculair. Zelden zoveel interactie gezien tussen de herten.
Met 14 deelnemers aan de excursie gingen we op weg. Twee deelnemers hadden hiervoor al een wandeling gemaakt en hadden de herten bij de uitkijktoren gezien.
Bij de Brensbrug was niks te zien dus we zijn snel doorgelopen naar de uitkijktoren. Drie groepen herten stonden vlak voor de toren. Het plaatshert met 10 hindes met kalveren, een ander hert met 5 hindes en de groep jongere mannetjesherten. Het plaatshert loopt wat mank en heeft enkele hindes reeds moeten afstaan aan een ander hert. Er werd volop geburld tussen deze twee. Ook nog twee andere herten bemoeiden zich ermee, door luidruchtig mee te burlen. Op een gegeven moment liep het plaatshert richting het andere hert, maar tot een gevecht kwam het niet. Het andere hert dirigeerde vervolgens zijn hindes verder naar rechts. De andere groep ging steeds verder richting het grenskerkmonument. Enkele herten van de mannengroep jutte elkaar wat op en het kwam tot een opstootje, tot vermaak van de vele toeschouwers op de toren. Het prachtige avondlicht maakte het genieten compleet. Toen het geburl wat minder werd zijn we terug gelopen naar de auto's. Voor iedereen was het geweldige ervaring!

Ellen Luijks

Zaterdag 29 september: veel interactie

Vanavond was ronduit spectaculair. Zelden zoveel interactie gezien tussen de herten.
Met 14 deelnemers aan de excursie gingen we op weg. Twee deelnemers hadden hiervoor al een wandeling gemaakt en hadden de herten bij de uitkijktoren gezien.
Bij de Brensbrug was niks te zien dus we zijn snel doorgelopen naar de uitkijktoren. Drie groepen herten stonden vlak voor de toren. Het plaatshert met 10 hindes met kalveren, een ander hert met 5 hindes (en kalveren) en de groep jongere mannetjesherten. Het plaatshert loopt wat mank en heeft enkele hindes reeds moeten afstaan aan een ander hert. Er werd volop geburld tussen deze twee. Ook nog twee andere herten bemoeiden zich ermee, door luidruchtig mee te burlen. Op een gegeven moment liep het plaatshert richting het andere hert, maar tot een gevecht kwam het niet. Het andere hert dirigeerde vervolgens zijn hindes verder naar rechts. De andere groep ging steeds verder richting het grenskerkmonument. Enkele herten van de mannengroep jutte elkaar wat op en het kwam tot een opstootje, tot vermaak van de vele toeschouwers op de toren. Het prachtige avondlicht maakte het genieten compleet. Toen het geburl wat minder werd zijn we terug gelopen naar de auto's. Voor iedereen was het geweldige ervaring!

vrijdag 28 september 2012

Vrijdag 28 september: rebellie en ongekend spektakel

Op mijn vrije vrijdag maar eens zonver verplichtingen als excursies naar het Weerterbos. Nu kan het nog, want volgende week zal het waarschijnlijk afgelopen zijn. Nog voor 7.00 uur aangekomen en in hoog tempo naar de Brensbrug. Tot heden had ik daar nog geen edelherten gezien en de vreugde was groot om hier herten aan te treffen. Maar wat de overhand kreeg was mijn verbazing dat het hier ging om een volwassen hert met twee hinden en twee kalveren. Het licht was nog zo minimaal dat fotograferen niet echt wilde lukken, maar niet geschoten is altijd mis (foto's Henk Heijligers).

Is de groep uit elkaar aan het vallen? Ze waren overigens erg onrustig en gingen de Oude Graaf in.  Ze bleven een beetje hangen in de Oude Graaf en de populieren die daar langs staan.

Het licht werd weliswaar beter, maar mijn verwachting was dat het hert, hindes en kalfjes het bos ingingen en niet meer terug zouden keren.
Een beetje balend omdat ik nog niet een fatsoenlijke foto had kunnen maken. Natuurlijk wel op blijven letten en gisteren met de filmer Luc Enting nog gehad over de mooie compositie met edelherten langs de Oude Graaf richting Grashut. Ik had daar dit jaar nog geen herten gezien, maar het geluk was met me en kon ik met in de achtergrond wat zonlicht een overstekend hert en een spitser op de gevoelige plaat zetten. Een klein vreugdesprongetje gemaakt, geweldige foto. Jullie zullen nog even moet wachten op de foto, mogelijk kunnen we die gebruiken voor de cover van het tijdschrift van Het Limburgs Landschap voor de herst van 2013.
De andere herten waren inmiddels ook weer op het weiland bij de Brensbrug waar ik aantal herfstfoto's heb kunnen maken. Wat mij verder ook heeft verbaasd is dat ik tot 8.30 uur niemand heb gezien. Ook dat is een unicum in het Weerterbos tijdens het edelhertenseizoen.

De edelherten verdwenen later in het bos, ik heb nog een tijdje staan wachten met de hoop dat ze het wandelpad zouden gaan oversteken. Dat deden ze uiteindelijk om ongeveer 11.00 uur,  maar in die tussentijd was ik doorgelopen naar de Grashut.
Daar hoorde ik het burlen al in volle hevigheid en zag de herten door de bosrand langs het wandelpad. Meteen statief opstellen, want twee herten waren volop in gevecht. Spetterend door het water ging dit een aantal minuten door. De spitsers stonden er bij en keker er naar. Over een paar jaar zullen zij zorgen voor een strijdtoneel

Het was duidelijk dat de groep volledig uit elkaar was gevallen en dat de verschillende nieuwe herten een deel van de roedel over wilde nemen. In die tussentijd hadden schoolklassen voor het veldwerk en diverse bezoekers kunnen genieten van het schouwspel. Er was niemand meer op de toren. Een van de herten, ik denk het voormalige leidhert stond in een bosrandje en gaf een flinke burl.

Het geduldig wachten werd gelukkig beloond het hert kwam uit de dekking en liep regelrecht naar mij toe (ik stond veilig achter het hek van Het Limburgs Landschap). De burl leverde wel op dat een ander hert in de buurt kwam en dit hert de benen nam. Het hert zag ik verdwijnen in de ruigte links voor bij de toren. Het bleef rumoerig met diverse gevechten, maar aan al het moois komt een einde en de meeste dieren verdwenen uiteindelijk in het bos.
Snel de toren opgelopen om te kijken of het hert te zien was in de ruigte. Jawel, hij was aan de wandel en kwam tot op 5 meter voorbij de toren.


Zo dicht bij dat ik met mijn grote fotolens niets kon uitrichten, maar de ervaring is er niet minder om. Het hert zag er aangeslagen uit en zocht een rustplek waar hij ongestoord kon uitpuffen. Die vond hij in het bosje direct langs het raster bij de wildtoren. Het zou me niet verbazen als hij er vanavond nog ligt.....

In ieder geval voor mij een van mijn mooiste ervaringen met de edelherten in het Weerterbos.
Het maakt wel duidelijk dat de groep uit elkaar vallen en dat het seizoen ook ten einde gaat lopen. Als u nog wilt genieten van het schouwspel, ga een van de komende dagen want het is over een paar dagen afgelopen.

Henk Heijligers


woensdag 26 september 2012

Woensdag 26 september: Burlen bij de Brensbrug

Burlende hert bij de Brensbrug die het fietspad over wilde steken. Op de foto bleek overigens dat het hert gewond was aan zijn poot (foto's Anthony van de Loo).

 
 





En een aantal foto's van de Grashut.
 


 
 
Anthony van de Loo

Woensdag 26 september: op de film

Vanmorgen vroeg naar het Weerterbos geweest bij de toren.
Niet echt veel activiteit en behoorlijke wind. Toch heeft het plaatshert zich even laten zien en horen om een jonge bok (met half gewei) te verjagen (films Jan van der Heijden).

http://www.youtube.com/watch?v=spS9iJyUhRY&feature=plcp


Toen ik kwam waren de hindes net vertrokken naar het kleine stukje bos bij het hek in de buurt van de toren.
Wel een viertal andere oudere en jongere bokken gezien die vanaf het pad achter bij de waterpartij in de bosrand zaten. Voor mij nog te filmen maar toch ver weg.
Een hinde die aan de bosrand kwam eten nog wel goed in beeld kunnen krijgen.
De meningen of het praktisch gedaan is met de activiteiten zijn verschillend.In 2010 was deze tijd wel de actieve periode. We zien wel.

Jan van der Heijden.

dinsdag 25 september 2012

Dinsdag 25 september

Er waren 10 personen komen opdagen om mee te lopen met deze excursie. De deelnemers kwamen uit Cuijk, Maastricht, Sittard en Eindhoven. Op de vraag hoe dat zij gevonden hadden om van de mogelijkheid gebruik te maken, kregen we de volgende antwoorden: website van Stichting het Limburgs Landschap, door op internet te zoeken naar burlende herten, uit overlevering van kennissen die vorig jaar mee geweest waren,en het artikel in het Algemeen Dagblad. Om 17.30 uur werd gestart met het laten voelen en vasthouden van één stang van het gewei van een edelhert en een ree, waarna we vol verwachting naar de herten op stap gingen.  Het was fijn weer om te wandelen en de stemming zat er goed in. Diverse wetenswaardigheden werden gespuid en voordat we het wisten waren we bij de Wildkansel. Daar zagen we op een behoorlijke afstand het plaatshert met de roedel hinden ( 12 of meer, inclusief de kalveren), en tegen de bosrand nog een hert met een aantal spitsen. Je kon de herten goed zien, helaas was de afstand iets te ver voor het maken van goede foto’s. Na verloop van tijd kwamen de hinden dichterbij en het plaatshert volgde, al burlend van tijd tot tijd, zodat er uiteindelijk toch nog foto’s geschoten konden worden. Tegen de tijd dat we terug moesten keren vanwege de invallende duiternis werden we uitgeluid met het burlen van verschillende kanten. Op de terugweg werden we, zoals in vorige excursies, verrast met een Edelhert in het weiland links van de weg voor het Wildraster. Ondanks de invallende duisternis konden we hem luid (al burlend) en duidelijk zien. Om 20.00 uur waren we weer terug bij de Daatjeshoeve, en werd afscheid genomen van de tevreden deelnemers.

Willy Wijnhoven

maandag 24 september 2012

Maandag 24 september: schuilen voor de storm

Er hadden zich 5 personen aangemeld, plus een jongetje van 7 jaar.
Gestart met uitleg over het Weerterbos en zijn waterhuishouding, daarna laten voelen en verteld over het gewei van een edelhert en van het ree.
 Op pad naar de uitkijktoren was niets te zien, zelfs niets te horen.
Bij aankomst bij het hek op de grenspad lag tegen het bosje een hert met het gewei waarvan  twee enden naar achtergericht staan. Hij liet af en toe een zacht burlend geluid horen maar spektaculair was het zeker niet.
Doorgelopen naar de uitkijktoren waar alleen ganzen, een grote zilverreiger en reegeit te zien waren.
 Nadat we ongeveer een drie kwartier naar niks hebben staan kijken ,besloten we terug te gaan en bij de poort aangekomen verscheen in een paar tellen tijd het hele roedel aan de bosrand op het eerste afgegraven veld achter de hoogspanningsmast.
Het roedel en het hert kwamen echter niet verder dan een paar meter buiten de bosrand. Het leek wel of zij in de beschutting van het bos wilden blijven vanwege de aankomende storm.
Na de nodige foto's en ook omdat het donker begon te worden gingen we terug naar de Daatjeshoeve. bij de Brensbrug stonden op het weiland nog een spitser en twee herten met een klein gewei (de kers op de taart van die avond).
Aangekomen bij de Daatjeshoeve ging het gezelschap tevreden naar huis met de zeggenschap zeker een volgende keer terug te komen.

Jo Engelen

zondag 23 september 2012

Zondag 23 september: internationaal

Net voor half 6 meldde iedereen zich bij. Nadat iedereen de stang van het gewei had bekeken zijn we op weg gegaan. De groep bestond buiten een echtpaar uit Rotterdam en een echtpaar België, verder alleen maar uit mensen van het IVN Laarbeek. Enthousiaste groep en bij de Brensbrug stond onze "lonely man". Beter gezegd hij lag en verder ging er niet veel van uit. We zijn daarom door gelopen naar het grenspad en meteen als je dan weer de open weide ziet, zagen we achteraan bij het water het hert met zijn meiden staan. Op dat moment kwamen aan de linkerkant ook 4 herten van de mannengroep uit het bos. Het leidhert zag dit en haaste zich naar het voorste mannetje om ze weer het bos in te jagen. De drie reeën die in het veld stonden, schrokken hiervan en gingen er ook vandoor. Een van de mannetjes uit de mannengroep, met ook een imposant gewei, kwam langzaam naar onze groep toegelopen. Op ongeveer 40 meter afstand bleef hij staan en ging er zelfs bij liggen. Voor iedereen was dit geweldig om te zien. We zijn nog even doorgelopen naar de grenskerk, maar aan die kant was niks meer te zien. Teruggelopen naar het voorste hek en inmiddels was er een ree terug gekomen en ook kwamen er weer steeds meer mannetjes (spitsers) uit het bos. Uiteindelijk stonden 5 mannetjes van de mannengroep op het veld. Toen het een paar druppels begon te regenen stonden de hindes op en het leidmannetje joeg ze naar links richting het bos. Meer dan een paar druppels waren het niet, dus de trektocht werd stop gezet. Het werd al schemerig, dus we zijn terug gelopen. Nog even een blik geworpen op onze vriend bij de Brensbrug en net voor het donker waren we terug bij de Daatjeshoeve. De excursiegangers waren meer dan tevreden, want ze konden terug kijken op een prachtige wildbelevenis.

Ellen Luijks

Zondag 23 september: bijna de complete groep Edelherten

Op deze ochtend zagen 16 bezoekers bij het begin van de open plek op weg naar de toren de bijna voltallige groep Edelherten.
Eerst waren er drie oudere herten en vier spitsers (één-jarige mannen) in elkaars gezelschap. Toen we verder richting toren liepen, lag het hindenroedel met het leidhert rechts van het kleine bosje. Op gegeven moment renden meerdere hinden achter het bosje richting begin van de open plek. De andere hinden met jongen en leidhert volgden eveneens rennend.
Wij lieten de toren voor wat het was en gingen heel voorzichtig terug. Onze voorzichtigheid, waarbij we letten op de alertheid van de hinden, werd beloond met een blik op niet minder dan 23 edelherten: het hindenroedel met leidhert - zestien dieren en daar achter de zeven eerder genoemde mannen (op foto ontbreken twee van die zeven). Het gebied herbergt 27 edelherten we hadden een score van meer dan 85%. (Foto's Ron Vodegel)


Met zoveel mannen is zijn buurt moest het leidhert met zijn geburl zijn dominante plaats doen gelden. Soms beantwoord door een van de concurrenten. Wat wilden wij nog meer als aandachtige toehoorders.
Ook nu zijn diverse bezoekers op het bronstgebeuren afgekomen n.a.v. het artikel in het AD van zaterdag 14 september. Om op tijd met de excursie mee te gaan moesten sommigen al om 05.00 uur hun bed verlaten. Het beloofde”Edelhertengarantie in Kempen~Broek “ werd ook dit keer nagekomen.
Een van de hinden heeft een band om de hals waarop de verplaatsingen van het dier in het verleden kon worden gevolgd.

"Rondje hinden opjagen" door het leidhert.


Ron Vodegel

zaterdag 22 september 2012

Zaterdag 22 september: bezoek uit heel Nederland

Met een groep van ongeveer 25 belangstellenden zijn we naar het burlen van de edelherten gaan kijken.
Onderweg naar de  uitkijktoren werd steeds wat uitgelegd over  de edelherten, het Weerterbos, het klimaat en andere beziens- en wetenswaardigheden. Mensen uit heel Nederland hadden zich voor deze excursie aangemeld en voor hen was het een prettige kennismaking met dit prachtige natuurgebied, de plannen die er naar de toekomst zijn en natuurlijk de edelherten. Aangekomen bij de open plek langs het pad op de grens van Brabant en Limburg troffen we het geweldig. De roedel en het plaatshert lagen hier rustig in het gras te herkouwen. De door de zon beschenen roedel leende  zich bijzonder voor de fotograven. Het werd nog mooier toen er  andere herten uit de bossen kwamen en de aandacht vroegen van de dames. Het plaatshert nam dit natuurlijk niet en liep waardig naar hen toe en burlde luid. De andere heren namen nu nog het zekere voor het onzekere en trokken zich terug in het bos of liepen snel een stuk verder. Het was hiermee een fantastisch schouwspel dat de deelnemers aan de excursie fascineerde. Doorlopend naar de toren was daar te zien hoe de herten zich manifesteerden op de zandvlakte van het  afgegraven deel. Luid burlend lieten ze weten dat ze er ook waren. Terug lopend naar de Daatjeshoeve manifesteerde zich 1 hert op de weide langs de weg door het gebied. Opnieuw een mooi moment voor deelnemers en een lust voor de ogen voor de fotograven. Kortom het was weer een mooie geslaagde excursie waar alle deelnemers van genoten hebben (foto Bert van Dokkum).

Zaterdag 22 september: zoelplek

Negentien bezoekers hadden zich voor deze vroege ochtendexcursie (07.30u) ingeschreven en alle negentien waren er op de afgesproken tijd. Ook een groep vogelaars van Natuurmonumenten stonden er en gingen onder leiding van Leo Kuijpers op pad.
Bij de Brensbrug was geen hert te bekennen, pootafdrukken (foto's Ron Vodegel) gaven wel aan dat de herten gebruikmaken van het pad.

Onderweg hoorden we zacht geburl. Toen we bij de scheiding bos - grasvlakte kwamen zagen we een hert met een volwassen gewei grazen. Hij stond alleen zonder hinden maar wel in gezelschap van drie reeën.

Voordat we de toren bereikten zagen we het hindenroedel en bij de toren gekomen liep het leidhert achter de dames parallel mee met twee mannen die een eindje verder het grasveld overstaken naar het tegenovergelegen bos. Toen de twee uit het oog waren verdwenen liep het leidhert terug naar het roedel en begon hij te burlen met zijn kop naar de toren gericht. Ondertussen liep hij aan het gras te snuffelen. Even later zagen we hoe het hert een zoekplek maakte. Eerst wreef hij met het gewei over het gras, daarna plaste hij op die plek, wreef er over met het gewei en smeerde met de geurklier van de enkel aan zijn linkervoorpoot over de plasplek.

Om vervolgens met het gewei de geur over de plek te verspreiden.

Een zoelplek is een plek die gemaakt wordt door een mannetje als territoriumafbakening en om door die plek te rollen zodat de geur ook op de huid van het dier zit.
Omdat het hert het dichtstbij van alle edelherten stond, konden we zijn activiteit goed waarnemen.
Intussen liep het roedel in de richting van het bosje links van de toren. Eén hinde bleef achter iets waarmee het leidhert blijkbaar niet mee eens was en konden we zien hoe hij de hinde richting roedel dreef.
Prettig was het om te vernemen dat het artikel over de Edelherten van het Weerterbos in het AD van vorige week zaterdag ook nu weer belangstellenden heeft getrokken. Er waren bezoekers uit Delft en uit de buurt van Rotterdam.

Ron Vodegel

vrijdag 21 september 2012

Vrijdag 21 september: volle bak

Vandaag met een volle groep op pad gegaan. De deelnemers kwamen vanuit alle windstreken, tot vanuit Gouda. De verwachtingen waren hoog. Het was opvallend stil in het bos. Bij de Brensbrug aangekomen, op het veld rechts en de bebossing links geen enkele beweging kunnen waarnemen. Door naar de uitkijktoren. Bij de eerste blik op het veld bij de toren zagen we in ieder geval een ree, van edelherten nog geen spoor. Vlak voor dat we bij het grenskerkmonument aankwamen zagen we de oren van een hinde boven het gras uitsteken. Gerustgesteld doorgelopen naar de toren waar dit jaar de herten zich, tot nu toe iedere avond, presenteren. Vanaf de toren zagen we 15 hindes en een hert, veelal liggend. Later zagen we achterin het veld, bij de bosrand nog 3 jonge herten en rechts, een waarschijnlijk, oude bok.
Het viel op dat er veel donkere hindes liepen, mogelijk doordat ze gebruik gemaakt hadden van een poel om een modderbad te nemen (zoelen). Van verschillende kanten is burlen te horen, nog niet op volle kracht. Terug bij het startpunt afscheid genomen van tevreden deelnemers, de excursie had gebracht waarvoor ze waren gekomen.

Vrijdag 21 september: vrijwilligersuitje

Vanochtend om 7.30 uur vertrokken met de vrijwilligers van de Groote Heide en de Maascorridor vanaf de Daatjeshoeve. Pootafdrukken in het zand verklapte dat er een hert had gelopen. Niet veel later werd het hij dan ook gespot in het weitje bij de Brensbrug. Het dier stond daar heerlijk te grazen. Nadat iedereen hem uitvoerig op de foto had gezet vervolgde we onze wandeling richting de wildtoren. Het was namelijk al duidelijk door het burlende geluid dat de edelherten daar in de buurt moesten staan. Na een stuk wandelen over het grenspaadje kwamen we een groot imposant mannetje tegen met allemaal gras om zijn gewei. Het was duidelijk dat het dier druk bezig was geweest met het afbakenen van zijn territorium (foto Jo Wulms).


Aangekomen bij de toren hadden we een prachtig uitzicht over een groep van 14 hindes (inclusief de jonge kalveren) en 1 hert. Het mannetje van deze groep burlde regelmatig tegen een van de twee andere mannetjes die zich schuil hielden in de bosrand. Buiten wat heen en weer geroep naar elkaar was het verder rustig. In het gras dicht bij de wildtoren stond ook nog een ree te grazen. Het verschil in onder andere grote tussen een edelhert en een ree is dan goed te vergelijken. Na te hebben genoten van deze prachtige dieren en het geburl zijn we met de groep weer terug gelopen. Bij de Brensbrug werden we verrast door een groepje van vijf jonge mannetjes die elkaar aan het uitdagen waren. De ochtend goed afgesloten met een lekker uitgebreid ontbijt bij de Daatjeshoeve.

donderdag 20 september 2012

Donderdag 20 september: mooie plaatjes

Met 15 deelnemers vertrekken we van de Daatjeshoeve in spanning of we ze zullen treffen en horen. Eerst treffen we onze grote einzelgänger aan die rustig in het gras ligt en ons onverstoorbaar aanschouwd. in de wei ligt ook nog een ree. Door naar de toren. Achter de bomen liggen een aantal hindes. Het aantal is op dat moment niet goed waar te nemen omdat de bomen het uitzicht belemmeren. Gaande de avond worden ze actiever en gaan mooi in het zicht staan grazen. Aan de overzijde van de waterpartij zijn drie mannen uit de bossen tevoorschijn gekomen.
Onze Einzelgänger is inmiddels ook opgestaan en laat zich in het zicht zien van het hert bij de roedel. Deze laat de anderen met mooi burlen weten dat hij er echt is en zijn mannetje staat. Antwoord komt van alle kanten. De roedel, 15 dieren, loopt achter de bomenpartij om naar het nieuw afgegraven deel. Vanuit de ingang naar de uitkijktoren is prachtig te zien hoe de roedel zich verhoud en het hert  al zijn mannelijkheid te toon spreid. Prachtig van dicht bij te zien hoe mooi zo'n burlend hert is. Voor de fotograven was dit wel het optimum. Zelfs met een eenvoudig toestel werden de mooiste plaatjes getrokken. Zeer voldaan liepen de excursie deelnemers in de vallende avond terug naar de Daatjes Hoeve.

Bert van Dokkum

Woensdag 19 september: AD op bezoek


Vanavond om 17.30 uur stonden 20 mensen klaar om te vertrekken richting de edelherten. Later sloten zich nog 4 mensen aan die vertraging hadden gehad door een verkeersongeval. Het leek wel een speciale AD-wandeling, want bijna alle deelnemers hadden zich aangemeld naar aanleiding van een pagina groot artikel in het AD.
De wandeling ging voorspoedig en bij de Brensbrug lag een groot imposant mannetjeshert. Hij stond wel op en burlde wat, maar veel activiteit zat er niet in. Enkele mensen hoorde in de verte meer geburl. We zijn verder gelopen en uit het bosje achter de grenskerk kwam de groep mannetjesherten. Ze stoeiden wat, daagden elkaar wat uit. Voor de mensen erg leuk om te zien. Bij de grenskerk kregen we van een fietser te horen dat veel herten bij de uitkijktoren stonden.


Daar stond het grote hert met zijn dames (foto Ellen Luijks). We hebben genoten van de groep die langzaam richting de nieuw gegraven plasjes liep. Langzaam ging achter de wolken de zon onder. We zijn voldaan terug gelopen naar de auto`s.

Ellen Luijks

dinsdag 18 september 2012

Dinsdag 18 september: opwinding

Om 17.45 vertrokken naar het weerterbos. Toen ik om 18.00 daar kwam was het al gelijk raak.
Bij de brensbrug stond een hert met een prachtig (haak) gewei te burlen en te plassen tegen zijn buik.  Even later ging hij weer rustig liggen (foto Anthony van de Loo).

Op dat moment kwamen een groep hardlopers langs, die zeiden dat bij het grenskerk monument een grote groep hert. Toen ik daarnaartoe vertrok stonden op de bosrand al een spitser en het hert met zijn afgebroken stangen.  De 2  jonge herten waren behoorlijk opgewonden  ze zagen elkaar een keer of 4 aan voor een hinde .
Doorgelopen lagen bij het eikenbosje het hert met zijn hindes. Hij lag daar en liet af en toe een burl horen. Er stonden nog meer mensen te kijken naar de edelherten. Er waren ook 2 mannen die zondag een excursie organiseren. Plotseling stond het hert op en begon achter zijn hindes te drijven en liet met enige regelmaat een flinke burl horen. Hij besloot ook de 2 spitsers weg te jagen die al een stuk dichterbij waren gekomen. Zij vertrokken ook meteen toen het hert burlend aan kwam gelopen.
De hindes waren ook al nieuwsgierig geworden naar de ongeveer 30 mensen  die op het fietspad naar de edelherten stonden te kijken.
Van de excursie groep had ik vernomen dat bij de toren een paar hindes ( zonder hert) stonden.
Ik besloot bij het hert en zijn hindes te blijven kijken.  Bij de brensbrug hoorde ik het hert ook nog af en toe burlen. Even later zijn de hindes naar de toren vertrokken. Het begon al donker te worden. Ik besloot terug naar huis te gaan. Bij de brensbrug nog even gestopt om bij het hert te kijken dat flink stond te burlen. Daarna ben ik huiswaarts gegaan.

Anthony van de Loo

17 september: verwachtingsvol

Om 17.30 vertrokken we met 12 man/vrouw, inclusief 2 gidsen en een rolstoelgebruiker, welgemoed en verwachtingsvol richting de uitkijktoren. Op het grasland bij de Brensbrug was totaal geen activiteit en onderweg tot dan toe ook geen burlgeluid gehoord. Bij de wei rechts van het wildrooster bij de uitgang naar de uitkijktoren stond tussen de prikkeldraad en de bosrand een hert. Stond zeer op zijn gemak en liet zich van voren en opzij uitgebreid bewonderen.
Op weg naar de uitkijktoren zagen wij 2 reegeiten in het weiland voor het Grenskerkmonument. Toen wij verder liepen konden tussen het vrijstaande bosje en het bosje van de Grenskerk door in de verte bij de electriciteitsmast een groot hert ontwaren; door de afstand en de begroeiing niet goed te identificeren.
Bij de uitkijktoren lag op 200-300 m de leidhinde met ongeveer 9 stuks kaalwild; het merendeel lag rustig te herkauwen en het plaatshert was, door de bomen en de vegetatie nauwelijks waar te nemen. Heel af en toe was in de verte een zwak burlen te horen. Vanaf de uitkijktoren zagen wij op een gegeven moment achter het bosje van het Grenskerkmonument een reegeit met een kalf en een solitaire reegeit grazen. In de bosrand achter het rechter ven stond een reebok en rechts van het ven waren 2 reegeiten aan het grazen. Recht tegenover de uitkijktoren aan de overzijde van de Oudegraaf stond aan de bosrand ook een een reebok met 2 reegeiten; hoezo territorium want op enig moment kon je 2 reebokken 6 reegeiten en een reekalf waarnemen binnen een vierkante kilometer.
Op de terugweg lag/stond op het grasland bij de Brensbrug het hert met de achterover hellende kroontakken. Dit hert burlde af en toe maar niet echt met volle overtuiging en maakte ook wat veegbewegingen. Af en toe was een zwak burlend geluid te horen vanachter het hert; een van de jonkies die aan het oefenen is?

Jo Engelen en Piet Litjens 

zondag 16 september 2012

Zondag 16 september: uitdagende spitsers



Op deze fraaie zondagochtend het bos in met een groep van een man of 12. Ons geduld wordt niet lang op de proef gesteld, meteen bij de Brensbrug wordt het eerste edelhert gespot. De grondmist laat hem mysterieus opgaan in de omgeving. Het is een spitser, een nog jong mannelijk hert. Iets verder blijkt even later nog een volwassen hert te staan (met groot gewei), die een beetje brommig de eerste burl van deze ochtend laat horen. Met de hoop dat deze herten op de terugweg nog bij de Brensbrug zullen staan lopen we door naar de wildtoren. Voor de wildtoren staat al een deel van de hindes (op de foto heeft een van de hindes nog een halsband om) in de omgeving van het bos.


Boven op de toren aangekomen staat een heerlijk laag zonnetje over de de Grashut te schijnen. Een klein nadeel is dat de herten in het tegenlicht staan, maar dat mag de pret niet drukken. De hindes liggen en staan in en bij de bosrand. Het hert laat regelmatig het burlen horen, door de lage ochtendtemperatuur is zijn adem zelfs te zien.


Het burlen komt vanaf meer plekken in de omgeving en het hert burlt ook tegen een hert dat ongeveer recht voor de toren langsloopt en daarna snel is verdwenen.
We genieten met volle teugen van de zon en dat is het een goed moment om over de ontwikkelingen van het Weerterbos te praten.
De spitsers die in de buurt staan, maar geen enkele bedreiging vormen, krijgen het op de heupen en spetteren door het water om een mooie voorstelling te verzorgen over hoe ze het over een aantal jaren gaan uitvechten. Een derde staat erbij en kijkt ernaar. Eentje kiest uiteindelijk het natte hazenpad.



Met moeite krijg ik de groep van de toren. Het is namelijk heerlijk zo in het zonnetje, alleen de koffie ontbreekt (thee was aanwezig...). "Misschien staan de herten nog bij de Brensbrug," probeer ik. Die hoop blijkt uiteindelijk tevergeefs, onderweg nog een paar nieuwschierige reeen in het bos en voldaan vertrekt iedereen huiswaarts richting kopje koffie.


De Daatjeshoeve is nog gesloten, maar dat zal over een uurtje anders worden. Het belooft een fraaie herfstdag te worden en met een beetje geluk kan het publiek vandaag overdag ook genieten van de herten. Mocht een van de dagbezoekers dit lezen, schroom dan niet om een reactie te plaatsen.

zaterdag 15 september 2012

Zaterdagavond 15 september: gezellige burlavond

Gisteravond ben ik weer naar het weerterbos geweest en heb daar mooie foto's gemaakt.
De hindes lagen met het hert achter de struiken. Plotseling begon het hert achter de hindes te drijven.
Hij dreef de hindes het bos in (rechts van de toren) uit het bos klonk flink geburl.
Even later kwamen de hindes uit het bos (foto's Anthony van de Loo).


Ze stonden op het pad dat langs het bos loopt. Ze waren behoorlijk geïntereseerd in de ongeveer 20 mensen en fotografen die op het wildrooster stonden te kijken.
De hindes kwamen steeds dichter bij. Het hert stond op de achtergrond in het bos. Plotseling kwam het hert uit het bos en liep naar de hindes.
Hij stond achter de hindes te burlen (hij voerde een showtje op). Hij bleef daar enkele minuten staan
burlen en vertrok met zijn hindes terug naar het veld achter de bomen en is daar gaan liggen.



Er stond ook veel reewild langs het fietspad.



Anthony van de Loo

Zaterdagochtend 15 september: onrust in de roedel

Op deze ochtend was het nog heel erg donker om 6.30 uur. Precies op tijd vertrokken we met een groep van ongeveer 10 personen richting Brensbrug en Grashut. Bij de Brensbrug was het nog zo donker dat eventuele herten in de bosrand niet zichtbaar zouden zijn. Er was nog niets te horen op wat houtduiven na. Even later hoorden we het eerste burlen.....

Doorgelopen richting Grashut kwamen we de groep met hindes en hert tegen (meteen als het pad het bos uitkomt en je weer uit kunt kijken op de graslanden van de Grashut).
Een deel van de roedel stond in het riet, de hindekopjes net zichtbaar. Opvallend was dat de groep  erg onrustig was en op en neer bleef rennen. Op een gegeven moment verdween een deel van de roedel in het bos en twee hindes gingen richting Grashut. Een probleempje voor het hert, maar hij wist ze in ieder geval terug te halen en in het bos te drijven.

In onze groep (met twee kinderen) was ook een gids aanwezig die op de Veluwe excursies verzorgd. Altijd leuk om ook te horen hoe het er daar aan toe gaat. Met de groep overlegd en besloten om terug te lopen richting Brensbrug. Wel even onderweg een fotograaf aangesproken en zijn nummer gevraagd zodat hij mij op de hoogte kon houden van de ontwikkelingen bij de Grashut.
De keuze Brensbrug bleek uiteindelijk een verkeerde gok, wel kon nog een nieuwe bezoeker aansluiten bij de groep en leverde het onderstaande foto op van de excursiegroep.


Inmiddels was ik gebeld en was de roedel met hert weer aanwezig bij de Grashut, op dezelfde plek als eerder die ochtend.
Teruggekomen op de allereerste plek bleek een groot deel in het bosje te vertoeven. Een van de hindes stond nog in de bosrand en was duidelijk los van de groep. Bij het bekijken van de foto's bleek de hind toch een hert dat 'begerig' aan het loeren was naar de hindes!
Een aantal personen liepen door naar de wildtoren en een aantal is blijven hangen. Even later kwamen enkele herten al grazend in de bosrand staan en kwam ook regelmatig (maar schuchter) ook een reegeit uit het bos. Op de foto is goed te zien dat de bosrand, waar een aantal jaren geleden nog het weilandraster met prikkeldraad stond, zich aan het ontwikkelen is tot een geleidelijke overgang naar het grasland. Met die ontwikkelingen zijn we als beheerder natuurlijk erg blij. Het fijne daar kunt u horen tijdens een van nog komende excursies....


Een aantal herten stonden in de bosrand te snoepen van wat bladeren van de eiken.

Meer als in andere jaren zijn dit jaar ook regelmatig reeen te zien. Uit het bos kwam een reegeit met twee kalveren, ondeweg plukkend aan wat grasjes en overigens veel onrustiger dan de edelhertten, om over te steken naar de andere bosrand.

Deze ochtend was bij de wildtoren dus weinig te zien, een van de herten liet zich op grote afstand wel aanschouwen, maar verreweg het meeste was te zien tussen het bosje (het bosjes ligt tussen de wildkansel en de bosrand ten noorden van de grashut en goed te zien vanaf het wandelpad.
Truus, een van de vrijwilligsters in het Weerterbos wist verder nog de nodige aanvullingen te geven. De oudste bok, nu ongeveer 9 jaar oud, is momenteel de echte 'Koning van het woud' en heeft de groep met hindes onder zich. Er lopen echter ook nog een aantal iets jongere mannetjes in de buurt die hun beurt geduldig afwachten en wachten op een kansje als de aandacht van het oude hert in de komende dagen iets gaat verslappen.....

Henk Heijligers

vrijdag 14 september 2012

Vrijdag 14 september: majestueus


Verslag van excursie voor Peelgidsen, familie en vrienden.
We verzamelen om zes uur bij de Daatjeshoeve.
De opkomst bestond uit 9 volwassenen en drie kinderen. Helaas waren 10 personen, die zich aanvankelijk aangemeld hadden, om gegronde redenen afgemeld.
We zijn de excursie begonnen met iedereen al een beetje vertrouwd te maken door vooraf kennis te laten maken en vast te houden met één stang van het gewei van een edelhert.
Na goed 3 kwartier waren we op de wildkansel, waar we geconfronteerd werden met een groep van 14 hinden (inclusief de jonge dieren) en één hert. Dezelfde groep als afgelopen dagen. Het hert burlde van tijd tot tijd.
Ondanks de voorspelling van buienradar dat het in Weert niet zou regenen werden we op de kansel verrast met een fiks buitje. Dit hebben we op de tussenverdieping van de uitkijktoren ondergaan. Intussen gingen de hinden ook schuilen in het bos links van de kansel. Even later voegde het hert zich weer bij de roedel. We zagen nog even drie reeën aan de rand van het bos verschijnen en toen het droog werd zijn we teruggegaan naar de Daatjeshoeve. Tot onze grote verassing ontdekten we op de terugweg op de wei, links voor het wildraster een vrij groot hert, heel majestueus naar ons kijkend.  De avond kon niet meer stuk toen ook hij begon te burlen.  Tevreden over wat we gezien hadden kwamen we iets voor 20.00 uur weer terug, precies op tijd voordat het donker werd.

Willy Wijnhoven

donderdag 13 september 2012

Woensdag 12 september: uitproberen

In tegenstelling tot maandag en dinsdag liepen er meer belangstellenden. Het waren er elf en blij te vermelden dat alle personen die zich hadden aangemeld er waren plus drie andere personen. Ze hadden veel belangstelling voor de ontwikkeling van het Weerterbos en het grenspark Kempen-Broek en de functie van de Edelherten in het geheel. De meesten hadden de blog gelezen en hoopten ook Edelherten te zien. Die hoop werd in werkelijkheid omgezet. Op weg naar de toren zagen we eerst vier reeën: één bok en een moeder met twee jongen. Bij de toren aangekomen zagen we Edelherten liggen. Vanaf de toren waren in eerste instantie alleen hinden met hun jongen en twee spitsers te zien. Het leidhert lag voor ons nog onzichtbaar achter de bomen. Het duurde toch nog een minuut of twintig voordat het hert zich liet zien. Intussen was een derde spitser verschenen die met een andere leeftijd genoot een schijngevecht hield (foto's Ron Vodegel).



Mijn gasten begonnen zich af te vragen wanneer ze het burlgeluid zouden horen. Voor verschillende onder hen zou dat de eerste keer zijn. ‘Geduld, om kwart voor acht’ was het antwoord. Toeval of niet precies op dat tijdstip liet de man zich horen. Het hert dreef op een gegeven moment enkele afgedwaalde hinden terug naar roedel en rook ondertussen plekken waar de dames hadden gelegen. Toen wij de toren verlieten had het hert zich verplaatst naar het veld rechts van de toren. Bij de Brensbrug stonden ons toetjes te wachten. Een van de oudere mannen liep er halverwege het grasveld tegen de bomenrij te grazen.  We konden niet anders dan blijven staan om zo lang mogelijk te genieten van het hert, het harde roepen van de Bosuil en Steenuil, het overvliegen van Dwergvleermuizen en het steeds luider burlen van het leidhert bij de toren. We zagen hoe de grondnevel eerst de hoeven, dan de enkels en de onderbenen bedekte en langzaam het zicht op het hert ontnam.
Dat spel (lees uitproberen) bij jonge dieren belangrijk is voor het gedrag op volwassen leeftijd is te zien op de foto van afgelopen vrijdag van twee spitsers in voortplantingshouding.



Ron Vodegel

woensdag 12 september 2012

Dinsdagavond 11 september: schitterend schouwspel

Op deze avond van drie aangemelde personen was slechts een persoon, John Peters, fotograaf, op komen dagen. We zijn beiden naar de wildkansel geweest en hebben daar een schitterend schouwspel gehad van 2 groepen herten. De eerst groep bestond uit 14 hinden (inclusief de jonge dieren) en een volwassen hert, die regelmatig burlde en over zijn groep waakte. De andere groep op een niet al te grote afstand bestond uit 4 spitsen en een wat ouder hert, dat ons geruime tijd, van dichtbij (ongeveer op de plaats waar de Grashut stond, in de gaten hield. Er was op de kansel een jonge man , die er vrijdag en ook zaterdag schitterende foto’s gemaakt had en nu weer maakte. De fotograaf John Peters werkt voor een fotobureau dat foto’s maakt voor o.a. Novem en het Limburgs Dagblad. Ook hij heeft een hele reeks mooie foto’s kunnen maken van de hinden en het burlende hert.

Willy Wijnhoven

De jonge man op de wildtoren bleek Anthony van Loo. Hier een aantal van zijn foto's.